قۇممەن سۋرەت سالعان راحات

بالالىق شاقتا قۇممەن ويناماعان بالا جوق شىعار. قازىر وسى قۇم سۋرەت سالۋدىڭ قۇرالىنا اينالدى. تىڭ ونەر ءبىزدىڭ ەلدە باياۋ دامىپ جاتقانىمەن، شەتەلدەردە تارالۋ قارقىنى جاقسى كورسەتكىشكە يە. دەسەك تە، تارازدىقتار ونەردىڭ قاي ءتۇرىن بولماسىن تەز يگەرە الادى. قۇممەن سۋرەت سالۋدى جەتىك ۇيرەنگەن جاننىڭ ءبىرى – وبلىستىق تەاتردىڭ سۋرەتشىسى راحات ساپاراليەۆا. سۋرەتشىنىڭ قولمەن سالعان «اق كەمە»، «گاملەت»، «ارعىماق» تاقىرىبىنداعى ەڭبەكتەرىن كوز كوردى.

اۋەلى قۇممەن سۋرەت سالۋدى كىم شىعاردى دەگەن ساۋالعا جاۋاپ ىزدەپ كورەلىك. قۇممەن سۋرەت سالۋ – وتكەن عاسىردىڭ 70 جىلدارى اقش-تا پايدا بولىپ، باتىستا قانات جايعان جاس ونەر. قاس-قاعىم ساتتە اينەك بەتىنە قۇممەن سالىنعان عاجاپ سۋرەتتەردى ءۇپ ەتكەن جەل نەمەسە بولماشى قيمىل بۇزىپ كەتسە دە، وسىناۋ نازىكتىكتى كورگەن جان اسەرسىز قالماسى ءسوزسىز. العاشىندا قۇممەن سۋرەت سالۋ مۋلتفيلم، انيماتسيالىق فيلم شىعارۋ ءۇشىن پايدالانىلىپتى. وسى ونەردى يگەرەم دەۋشى ادام ءۇشىن ەڭ باستىسى – شەبەرلىك. سەبەبى سۋرەتشىدەن تەك اينەك بەتىنە بەينەلەردى ءتۇسىرىپ قانا قويماي، قۇمدى سەزىنە ءبىلۋ قابىلەتى تالاپ ەتىلەدى. ازىرگە تاراز قالاسىندا بۇل ونەردى ۇيرەنەتىن مەكتەپ تاپشى بولىپ تۇرعانىمەن، كەلەشەكتە ولقىلىق تۇزەلەدى دەگەن ويدامىز.
– قۇممەن سۋرەت سالۋ – جالپىعا ورتاق ونەر. «قۇمعا سالىنعان سۋرەت – ادام جان-دۇنيەسىنىڭ ءبىر كورىنىسى. سول ارقىلى ەشكىمگە ايتىلماعان ىشكى سىردى اقتارۋعا بولادى». قۇم تەراپياسىنىڭ نەگىزىن قالاعان شۆەيتسارلىق پسيحولوگ دورا كالف وسىلاي جازادى. ءسابي ءۇشىن نەگىزگى پايداسى – ساۋساققا تيگەن قۇم تۇيىرشىكتەرى بويداعى ۇيىقتاپ جاتقان ءاربىر كلەتكانى وياتادى ەكەن. جۇيكە جۇيەسىن دە تىنىشتاندىرادى. بالاباقشادا قۇممەن سۋرەت سالۋ ءادىسىن قولدانۋ ىڭعايسىز. ويتكەنى، بالانىڭ اتى – بالا، قۇمدى ۋىستاپ جەرگە شاشا سالۋى مۇمكىن. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، قۇم تەراپياسى بالانىڭ ىشكى سەزىمىن باسقارۋىنا، وزىنە دەگەن سەنىمىن ارتتىرۋعا، قيىندىقپەن كۇرەسۋگە دە كومەكتەسەدى. جۇرەكپەن سەزىنەتىن ونەردىڭ تۇنىعىنا بويلاۋ ءۇشىن جۇرەكتىڭ قالاۋى قاجەت جانە ول ۇلكەن ىنتانى تالاپ ەتەدى، – دەيدى وبلىستىق تەاتردىڭ باس سۋرەتشىسى راحات ساپاراليەۆا.
ر. ساپاراليەۆا – مايلى بوياۋمەن جان ءبىتىرۋدىڭ حاس شەبەرى. ءبىزدى قىزىقتىرعانى قۇممەن سالعان سۋرەتتەرى بولعاندىقتان ونى دا كورسەتتى. «ونەردىڭ وسى تۇرىندە ەڭ باستىسى – اينەكتىڭ استىنان تۇسىرىلەتىن جارىق» دەيدى ول. قۇمدى سەپكەن كەزدە ۇستىنەن باستاستىرعان سايىن رەڭكى وزگەرىپ، سۋرەتكە اجار كىرگىزەدى. ونىڭ قۇممەن سالعان ەڭ العاشقى تۋىندىسى – «قازاقستان-تاراز» ارناسىنداعى جۇلدىزدى جورامالداعى ون ەكى بەلگى. اينەك بەتىندەگى بەينەنى سالۋ ءۇشىن ءارى كەتسە بەس مينۋت ۋاقىت كەرەك ەكەن. ودان سوڭ سول بەينەنى ادەمىلەپ سۋرەتكە ءتۇسىرىپ العان دۇرىس. ايتپەسە، سالىنعان ءاربىر سۋرەت ءوشىپ كەتەدى. بۇل تۋرالى ر.ساپاراليەۆا: «تالاي سۋرەت سالدىم، اتتەڭ، سول ءساتتى بەينەلەردى تاسپاعا ءتۇسىرىپ الماعانىما وكىنەمىن. شاكىرت تاربيەلەۋگە دە بولادى. ول ءۇشىن وقۋشىنىڭ اينەك تاقتاسى بولعانى دۇرىس. قۇممەن سۋرەت سالۋدى سۋرەت سالۋعا ەبى بار تالاپكەر تەز مەڭگەرەدى»، – دەدى. سۋرەت سالاسىنداعى تىڭ تەحنولوگياعا جانى قۇمار سۋرەتشى اپكەمىز قۇممەن سۋرەت سالۋ دا ۋاقىتىنا قاراي ەسكىرىپ، قازىر جاپونياداعى سۋرەتشىلەر جاساندى بۋدان اۋادا يلليۋستراتسيا تۋدىرۋدىڭ جولىن تاۋىپتى دەپ جاڭالىعىمەن دە ءبولىستى. كاسىبي سۋرەتشى الداعى ۋاقىتتا بۇل ءادىستى دە بايقاپ كورمەكشى. قۇمعا جان بىتىرگەن سۋرەتشىنىڭ ىسىنە ءبىز دە تىلەكشىمىز.

قانات تىلەپبەرگەن،
«اق جول».